Uprawa zbóż ozimych – na co warto zwrócić uwagę?
Spis treści:
Uprawa zbóż ozimych – na co warto zwrócić uwagę?
Zboża ozime to niezwykle popularny wybór wśród rolników, z resztą nie bez powodu. Odporność na suszę oraz wysoka jakość plonów sprawiają, że są one częściej preferowane od zbóż jarych.
Jakie są gatunki zbóż ozimych?
- Pszenica ozima jest najczęściej uprawianym zbożem ozimym w Polsce. Roślina preferuje gleby zasobne w próchnicę, zdolne do akumulacji wody. Powinny mieć one pH 5,5-7,5. Na glebach o niższym pH konieczne jest wapnowanie, które powinno być przeprowadzone kilka tygodni przed nawożeniem fosforem.
- Pszenżyto ozime to zboże o mniejszych wymaganiach glebowych niż pszenica. Zaleca się uprawę rośliny na glebach kompleksu pszennego oraz żytniego, o pH 5,0-7,0. Gleba powinna być także bogata w próchnicę oraz zasobna w potas, magnez i fosfor. Pszenżyto ma wysokie wymagania wodne, zwłaszcza w fazach krzewienia i kłoszenia. Nadmiar wilgoci może prowadzić do chorób grzybowych.
- Żyto ozime jest niezwykle odporne i mniej wymagające glebowo. Toleruje kwaśniejsze gleby o pH 4,5-6,5 i dobrze radzi sobie z krótkimi okresami suszy dzięki swojemu dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu. Najlepsze plonowanie osiąga, gdy krzewienie kończy się przed zimą, a wiosenne ożywienie rozpoczyna się przy temperaturze 2-3°C.
- Jęczmień ozimy ma krótki okres wegetacji i rośnie najlepiej na glebach kompleksu pszennego, żytniego oraz zbożowo-pastewnego mocnego. Gleba powinna mieć pH 6,0-6,8, być bogata w próchnicę oraz mieć średnią zasobność w magnez, fosfor i potas. Jęczmień ma słabo rozwinięty system korzeniowy, co sprawia, że gorzej pobiera wodę i składniki pokarmowe, oraz jest wrażliwy na niedobór manganu i miedzi.
Kiedy siać i zbierać zboża ozime?
Każdy rolnik chce uzyskać jak najlepsze plony, zatem kluczowe jest przestrzeganie odpowiednich terminów siewu i zbioru zbóż ozimych.
Pszenicę ozimą najlepiej siać od końca pierwszej dekady września do końca miesiąca. W północno-wschodniej Polsce siew trwa od 5 do 20 września, w centralnej i południowo-wschodniej części od 10 do 25 września, a w rejonach Niziny Śląskiej i nadmorskich od 20 września do 5 października. Natomiast zbiory pszenicy ozimej odbywają się późnym latem.
Pszenżyto ozime należy siać od początku września do 5 października, w zależności od regionu. W północno-wschodniej Polsce siew kończy się 20 września, w centralnej – do połowy września, a w zachodniej i południowej części kraju – od 20 września do 5 października.
Żyto ozime można siać od początku września do końca miesiąca. W północno-wschodniej Polsce siew trwa od 5 do 15 września, w centralnej i południowo-wschodniej do 25 września, a w zachodnich rejonach – od 20 do 30 września. Zbiory żyta ozimego odbywają się późnym latem.
Jęczmień ozimy najlepiej siać również od początku września do końca miesiąca. W północno-wschodnich rejonach siew trwa od 5 do 15 września, w centralnej części kraju – od 10 do 18 września, a w zachodnich i południowych – do 20 września. Jęczmień ozimy zbiera się od końca czerwca do początku lipca.
Zagrożenia dla zbóż ozimych
Zboża ozime mogą być narażone na różne chwasty i szkodniki i choroby. Do najczęstszych chwastów należą miotła zbożowa, przytulia czepna oraz rumian polny. Aby skutecznie je zwalczać, warto stosować selektywne herbicydy, które skutecznie eliminują niechciane rośliny, a jednocześnie są bezpieczne dla upraw.
Wśród szkodników najgroźniejsze są skrzypionki oraz mszyce. Skrzypionki atakują liście, co prowadzi do zmniejszenia powierzchni asymilacyjnej, a mszyce mogą przekazywać wirusy i powodować uszkodzenia ziarna. Idealnym sposobem na ochronę plonów są monitorowanie plantacji i stosowanie odpowiednich insektycydów.
Choroby grzybicze to poważne zagrożenie dla zbóż ozimych. Pszenica ozima jest szczególnie podatna na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą czy septoriozę paskowaną liści. Aby skutecznie chronić uprawy, warto stosować preparaty fungicydowe, które pomogą w walce z patogenami.
Idealne ciągniki do uprawy zbóż ozimych
Ciągniki McCormick X7 SWB są doskonałym wyborem dla rolników uprawiających zboża ozime. Maszyny są wyposażone w silniki FPT NEF spełniające normę Stage V, które zapewniają niską emisję oraz wysoką efektywność paliwową. System oczyszczania spalin HI-eSCR2 gwarantuje, że maszyny są przyjazne dla środowiska. Natomiast zaawansowany system zawieszenia przedniej osi, działający elektronicznie, zapewnia doskonałą trakcję i komfort na różnych typach terenu. Przekładnie VT-Drive i P6-Drive oferują płynne przełożenia i wszechstronność, co jest istotne podczas intensywnych prac polowych. Układ hydrauliczny o wysokiej wydajności, obsługujący do ośmiu zaworów, oraz precyzyjna elektronika sterująca zaczepem tylnym, przyczyniają się do dużej precyzji pracy. Nowoczesne oprogramowanie Data Screen Management, wyposażone w 12-calowy ekran dotykowy, oraz systemy ISOBUS, umożliwiają łatwe zarządzanie osprzętem i optymalizację pracy. Dzięki tym rozwiązaniom ciągniki X7 SWB zapewniają wysoką jakość pracy przy uprawie np.zbóż ozimych.
Zboża ozime to częsty wybór rolników ze względu na swoją wyjątkową odporność na trudne warunki atmosferyczne i zdolność do przetrwania w różnych typach gleby. Warto jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach tych roślin. Zadbaj o te podstawy, a Twoje zbiory będą obfite i zdrowe.